»» بیاموزیم:
داروسازی: در علم پزشکی برای مداوای یک بیمار، روشهای متعددی از جمله دارو درمانی، جراحی و روان درمانی وجود دارد. که در این میان دارو درمانی به عنوان متداولترین شیوه در تمام دنیا شایع است و رشته داروسازی، رشتهای است که در همین زمینه با بیماران و مردم مرتبط میگردد. همچنین یک داروساز در صورت ناموفق بودن رژیم دارو درمانی باید علل عدم موفقیت را بررسی کند. از همین رو میتوان گفت رشته داروسازی بخشی از علوم پزشکی است که در رابطه با تولید و ساخت دارو، بررسی وضعیت دارو در بدن انسان و موجودات زنده و میزان تأثیر دارو در سلامت جامعه و کم کردن بحرانهای بیماریزا نقش ایفا میکند. به عبارت دیگر رشته داروسازی به شناخت ماده مؤثر، فرموله کردن این ماده (تبدیل ماده مؤثر به فرمی که قابل مصرف برای بیمار باشد مثل قرص، کپسول، شربت یا استفاده از روشهای تزریقی) و بررسی اثرات دارو بر بدن بیمار میپردازد. شاید جالب باشد که بدانید حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد علت ناموفق شیوه مداوای یک بیمار، به دارو مربوط میشود؛ یعنی کیفیت دارو، انتخاب نوعدارو و نحوه استفاده از دارو (این که بیمار دارو را با چه مواد غذایی یا داروهای دیگر استفاده کردهاست) میتواند اثر دارو را تضعیف کند. و این وظیفه یک داروساز است که علت را تشخیص دهد و در این زمینه پزشک معالج را راهنمایی کند.
داروشناسی: داروشناسی یا فارماکولوژی عبارتست از مطالعه واکنش متقابل داروها (یا مواد شیمیایی) وموجودات زنده که منجر به ایجاد اثرات زیستشناسی این ترکیبات میگردد. داروشناسی شامل دو بخش فارماکودینامیک و فارماکوکینتیک است.
- فارماکودینامیک:فارماکوکینتیک جنبه ای از داروشناسی میباشد که به بررسی پارامترهائی چون فراهمی زیستی، کلیرانس، متابولیسم، نیمه عمر، حجم توزیع و اثر عبور اوّل داروها می پردازد.اغلب فارماکوکینتیک به صورت مزدوج همراه با فارماکودیانامیک مطالعه می شود. در واقع اولی اثر بدن بر دارو است و دومی اثر دارو بر بدن.
- فارماکوکینتیک:فارماکوداینامیک مطالعه تاثیرات فیزیولوژیک داروها بر بدن و سایر ریز جاندارها(مایکرو ارگانیسم)ها یا انگلها است. علاوه بر این،ساز و کار اثر داروها و تاثیر غلظت دارو بر اثر دارو از مباحث مورد بحث در مبحث فارماکوداینامیک است. فارماکوداینامیک به طور خلاصه اثر دارو بر بدن است در حالی که فارماکوکینتیک، تاثیر بدن بر دارو را بررسی می کند.
انواع روشهای استعمال دارو: بر اساس روشهای مختلف مصرف دارو اشکال دارویی گوناگون ساخته شده اند که هر روش دارای معایب و محاسنی است:
- 1. روش خوراکی : به شکل جامد مانند قرص و کپسول ، به شکل مایع مانند شربت و الگزیر.
- 2. روش تزریقی : مانند آمپول و ویال.
- 3. روش استنشاقی : مانند اسپری و بخور.
- 4. روش موضعی : مانند پماد ، کرم ، قطره و شامپو.
- 5. روش پوستی : مانند چسب پوستی.
- 6. روش داخل رکتال : مانند شیاف.
دارونما چیست؟ شبه دارو یا دارونما چیزی ظاهرا شبیه به دارو است که میتواند با فریب مریض ، اثر مثبتی در روند خوب شدن وی داشته باشد. معروفترین شبه داروها، قرصهای بی اثر شبیه دارو و جراحیهای دروغین است. در روند استفاده از شبه داروها، یک قرص بدون اثر به بیمار داده میشود و به او گفته میشود که با خوردن این قرص حالش بهبود مییابد. البته مریض نباید بفهمد که این قرص، قرص بی اثر است و شما در حال اجرای یک روند شبه دارویی بر روی وی هستید. تجربیات پزشکان نشان دادهاست که این پدیده ی روانی تاثیر بسیار بالایی در بهبود بسیاری از بیماران دارد.